Edmund Niziurski - Dzwonnik od Świętego Floriana

Właściwie miałam/chciałam czytać coś kompletnie innego, ale luty mi wyszedł straszliwie chudy czytelniczo no i istniało ryzyko, że nie zdążę nawet 'zaliczyć' stałych, comiesięcznych projektów (Niziurski, Doncowa), toteż rzuciłam się na ten lżejszy kaliber.
I co? Okazało się, że ten Niziurski to wcale taki lekki kaliber nie był. W sensie rozrywkowo-przygodowy. Najpierw jednak muszę wyjaśnić, że za zapoczątkowany w styczniu projekt EDMUND NIZIURSKI zabrałam się całkiem poważnie czyli z wydrukiem z Wikipedii w ręku, na którym odhaczyłam książki posiadane przeze mnie i te posiadane przez krakowskie biblioteki (mówimy tutaj tylko o książkach dla młodzieży) i tak po kolei postanowiłam REALIZOWAĆ :) Nie znalazłam wszystkiego, ofkors, tak lekko nie ma. W styczniu przeczytałam debiut czyli Księgę urwisów z własnych zasobów, a teraz przyszło mi udać się na Rajską i wygrzebać zbiór opowiadań Dzwonnik od Świętego Floriana. Niestety nie mieli egzemplarza z 1955 roku, ino jakieś trzecie wydanie z lat siedemdziesiątych, żal, ale lepszy wróbel w garści, prawdaż.
A drugie wydanie z 1956 roku miało ładniejszą okładkę:

Czyli mamy zbiór opowiadań. Oto ich tytuły:

I, proszpaństwa, jest to całkiem inny Niziurski od tego, którego wszyscy znamy. Akcja opowiadań toczy się na wsi świętokrzyskiej, w dwudziestoleciu międzywojennym. Czyli bida z nędzą. I o tej bidzie z nędzą właśnie mowa. Właściwie powinno się KAZAĆ naszym dzieciom czytać te opowiadania, żeby wiedziały, jak lekko mają w życiu. Że można marzyć o... chlebie, którego nie jadło się od trzech miesięcy, o kawałku kiełbasy, gdy mięsa nie widziało się od Wielkanocy, o zeszycie wreszcie, zwykłym zeszycie w linię do polskiego, bo inaczej znów nie napisze się wypracowania do szkoły, choć ono tkwi w głowie od dawna. A tymczasem ciężka praca w polu i gospodarstwie, wieczne głodowanie, a przynajmniej niedojadanie, prymitywne warunki życia, szybkie dojrzewanie. Również polityczne - dużo tu mówi się o strajkach. Niewątpliwie przejmujące jest opowiadanie Sekwestratorzy, gdzie wysłannicy władzy zabierają co popadnie, choćby ostatnią (jedyną w gruncie rzeczy) parę butów, za niezapłacone podatki. Oczywiście taki sekwestrator jest personą urzędową, on nic tu nie winien, upomina się tylko o to, co należne państwu, ale można to robić na różne sposoby. Ech, przypomina się film Komornik...

No jednak niestety. Jakkolwiek rozumiem, że tak mogło być, że tak było - to jednak odnoszę wrażenie, że autor pisał jakby na zamówienie. W owych latach 50-tych tego rodzaju spojrzenie na rzeczywistość sanacyjną było na pewno dobrze widziane u władz. Ot, propaganda w czystej postaci. Jeżeli dziś można to jeszcze czytać - to dlatego, że zewsząd dobiega odwrotna propaganda i ówczesna Polska jawi się obecnie jako kraina mlekiem i miodem płynąca, kraina dworków i dworów szlacheckich, gdzie elita kraju dobrotliwym i miłosiernym okiem spoglądała na chłopa, który w promieniach zachodzącego słońca zarzucał kosę na ramię i ruszał do chaty na żur z ziemniakami, gdy tymczasem fornalskie dzieci w koszulinach słuchały baśni opowiadanej im przez panienkę-córkę dziedziczki. Toteż dobrze jest zapoznać się z innym spojrzeniem (ha! znowu film się przypomniał).

Więc na dwoje babka wróżyła.
Chyba jednak dam córce do przeczytania, zobaczymy, co powie.
Ostatnio kazała sobie polecić coś z radzieckich autorów, czym mnie mocno zadziwiła. Wszak do tej pory to tylko przysyłała mi takie memy, gdzie pisała na przykład Rodzina jest niezadowolona, że Małgorzata K. odkrywa rosyjskie korzenie :) dziewczyna dorasta :)

Początek:

i koniec:

Wyd. Nasza Księgarnia Warszawa 1977, wyd. III, 277 stron
Pożyczone z biblioteki na Rajskiej
Przeczytałam 21 lutego 2015 roku