Wiera Panowa - Jasny Brzeg

Hm... uczucia mieszane - to mało powiedziane. Ale też nie mogę rzec, że był to czas absolutnie stracony, nie. Naturalnie na ocenie zaważyło moje upodobanie do literatury radzieckiej - ale o tym niżej. Teraz półka.
Taka z gatunku pomieszanie z poplątaniem.

Znany już regał koło łóżka. Na najniższej półce mój zbiór miesięcznika ALMA MATER, który sobie cenię wielce.

Wiera Panowa to moja miłość od czasu przeczytania tych dwóch książek z górnego rzędu:

Najpierw był Sierioża, a potem Powieść sentymentalna. A potem kupiłam jeszcze to, co na allegro się znalazło. Brak mi jeszcze Towarzyszy podróży.

Więc skoro to taka moja ulubienica, to nie mogłam potraktować zbyt sieriozno jej nawet i najsłabszej powieści czyli tytułowego Jasnego Brzegu. A powody do takiego traktamentu oj znalazłyby się. Otóż jest to PRODUKCYJNIAK. Pierwszy w mym życiu. Co prawda akcja nie toczy się w fabryce, tylko w kołchozie, a dokładniej w sowchozie, ale cały czas mamy tu na widoku walkę o plan pięcioletni i gorące uczucia, jakim darzy swego przywódcę naród radziecki.

Marianna zrozumiała nagle w całej pełni, jak wielka ciąży na niej odpowiedzialność. Nauczycielka ludowa. Lud powierzył jej trzydzieści dwie dusze dziecięce, powierzył jej ich losy... Usiłowała wyobrazić sobie l u d, ale widziała tylko bardzo wiele ludzi, jak na demonstracji w dużym mieście, przesuwały się przed nią znajome twarze [...] Ale oto wyłoniła się jedna, w której zna każdy najdrobniejszy rys, choć widziała ją tylko na portretach. Marianna przemawia do niej w myślach: "Towarzyszu Stalinie! - powiedziała. - Wiem, że to bardzo trudne, ale włożę w to całe swoje serce.

- Źle, Nastia, że ty mało czytasz - mówiła do córki.
- To, co mi jest potrzebne, to czytam, mamo.
Anastazja Pietrowna czytała przemówienia Stalina. Kierowała się nimi w życiu. Kiedy czytała przemówienie Stalina, wydawało się jej, że od dawna już myślała o tym wszystkim, tylko nie umiała tego tak dobrze wypowiedzieć.

A w dalekiej Moskwie może otworzył okno, zapalił fajkę i słucha stukania kropel wiosennych najdroższy na świecie człowiek, miłość i chwała narodu - Stalin...

- Towarzysze, pomyślcie tylko! Przecież to już blisko, co? My, my, w tych naszych butach roboczych idziemy do komunizmu i dojdziemy!

Silny jest człowiek radziecki i silna jest w nim wiara. Prowadził nas Stalin w Wojnie Narodowej i zwyciężyliśmy. Prowadzi nas Stalin i urzeczywistniamy najwznioślejsze, jakie tylko istnieje, marzenie ludzkości.

Powstaje pytanie,czy Panowa składała jedynie należną daninę czy też wypowiadała myśli narodu. Jestem skłonna wierzyć w to drugie. Jest teraz taki trend, by odmawiać ludziom prawa do lewicowych poglądów. A ja - z sentymentu może do lat młodości - jestem za. Tak, komuna (REALIZACJA) była zła, ale na to złożył się cały szereg przyczyn, natomiast IDEA była dobra. To ludzie do niej nie dorośli :) Wcale się nie dziwię tym proradzieckim resentymentom w Rosji.

Żyła w kraju, w którym o wartości człowieka decyduje jego praca, w którym praca to bohaterstwo, a człowiek pracy jest bohaterem, w kraju, w którym bohaterów tych zna i i szanuje cały naród.
No powiedzcie sami, co w tym złego...

Nie cała powieść jednak to komunistyczna agitacja. To tylko takie wstawki. Treścią jest historia kilkorga bohaterów: Korostielowa, dyrektora sowchozu Jasny Brzeg, borykającego się zarówno z licznymi problemami wynikającymi z kondycji sowchozu w ciężkim czasie po II wojnie światowej (akcja toczy się w roku 1946 i 1947) jak i z życiem osobistym, cichą miłością do Marianny, która właśnie powróciła z miasta, gdzie ukończyła studia i jest miejscową nauczycielką; Marianny, która jest młodą wdową - mąż zginął na wojnie; małego Sierioży, synka Marianny, wychowywanego dotychczas przez jej przybranych rodziców; Ałmazowa, który wraca z wojny okaleczony nie tylko fizycznie - podczas rekonwalescencji spotkał kobietę i w tej nowej miłości ugrzązł bez granic - a tu czekała żona Tosia i córki - jak więc żyć teraz, czy nie ma się prawa do osobistego szczęścia; wreszcie Niuszy, młodej dojarki, która cała się poświęca swej odpowiedzialnej pracy - aż zostaje bohaterką opisywaną przez gazety, gdy powierzona jej opiece krowa daje ponad 60 litrów mleka dziennie - słowo daję, że kibicowałam Niuszy i krowie Strzałce, gdy z dnia na dzień wzrastała mleczność :) ale też kocha się Niusza po cichu w dyrektorze...
Są tu momenty wręcz liryczne, które wracają mi moją Panową. Jest fenomenalny opis warunków życia. Są opisy przeżyć wewnętrznych bohaterów, aktualnych wtedy i dziś, a więc uniwersalnych. Jest świetne wniknięcie w psychikę dziecka, Sierioży, całkiem jak w tej powieści, którą wcześniej czytałam.

- Idź, zjedz obiad - pogłaskała ją ciocia Pasza. - Idź, dziecinko.
I postawiła talerz na kuchennym przykrytym ceratą stole. W glinianym dzbanku stal stole duży bukiet bławatków. Kot Zajączek drzemał na ławce koło beczki z wodą, jedno oko ma całkiem zamknięte, a drugim odrobinkę podgląda: Zajączek także by coś zjadł, ale nie chce mu się wstawać i miauczeć - lepiej już spać... Wszystko jest tu tak dobrze i od dawna znane, takie miłe: każda rzecz i jej miejsce, i przeznaczenie. Marianna nie będzie nigdy miała milszego kąta; dokąd się więc jeszcze rwie jej serce?

Początek:

i koniec:

Książkę można przeczytać w oryginale tutaj.


HABENT SUA FATA LIBELLI
Przyjrzałam się bliżej pieczątce i oto...

Jan Pisarek - Zakład krawiecki damsko-męski - Czerwionka powiat (może) Rybnik, tu jest niewyraźnie.
Patrzcie państwo. Ponieważ nie sądzę, by zakład krawiecki oferował kształcące lektury czekającym na przymiarkę klientkom, wyciągam wniosek, że była to prywatna biblioteka pana Pisarka, jeno opieczętowana czym ta miał. Ciekawostką jest też numer:

Czy biblioteka była tak mała czy też Jasny Brzeg jedną z jej pierwszych pozycji? Tego się już nie dowiem.

Wyd. CZYTELNIK Warszawa 1951, 202 strony
Tytuł oryginalny: Jasnyj Bierieg /Ясный берег
Przełożyła: M.Dolińska
Z własnej półki (kupione na allegro 17 kwietnia 2013 roku za 5,50 zł))
Przeczytałam 14 czerwca 2014 roku
Którego to dnia obchodziłam swoje kolejne urodziny i całkiem niechcący kupiłam sobie z tej okazji nowego laptoka (którego właśnie testuję, dajcie spokój z tym Windows 8!) oraz bardzo już chcący stos gazet wnętrzarskich - łup z Grzegórzek, gdzie handlują czasopismami za pół albo i ćwierć ceny:

Są tu i dwa numery WERANDY, którą kolekcjonuje Montgomerry - z przyjemnością się przekonam, czym się różni od pozostałych :) Przede mną lektury a lektury. Chyba zaniedbam na kilka dni książki :) Piętnaście miesięczników - niektóre całkiem grube - to nie w kij dmuchał!

NAJNOWSZE NABYTKI
Te środy są fatalne, Idę do pracy na 15.00, często-gęsto jestem nieco wcześniej i zaglądam do Taniej Jatki. Teraz też mi się to przytrafiło i kolejnych kilka centymetrów z półki ubyło (że tak sobie rymnę).

Stulatek, bo kolega z pracy już kilkakrotnie pytał, czy wreszcie przeczytałam, że taka świetna. Stacja tajga nie tylko dlatego, że Rosja, ponoć ta Hůlová to prawdziwa gwiazda na firmamencie czeskiej prozy. A ostatnia pozycja to już kryminał. Przeczytałam na okładce, że to rosyjskie rodzeństwo napisało ich już ponad trzydzieści, więc chcę się przekonać na własnej skórze, co to warte :)

A tu z allegro ostatnie. Zaczęło się od Wilczego dziecka (dycha) opisanego na blogu Koczowniczki, a skończyło starym komuchem Brechtem za 6 zet. Od zawsze chciałam przeczytać Kauskaskie kredowe koło, więc wreszcie to zrobię :)