Georges Simenon - Maigret aux Assises

Zorientowałam się, że ostatniego Simenona czytałam ponad rok temu! Skandal jakiś! Przecież miałam przerabiać jednego co miesiąc! Na szczęście był w obiegu jeden Marcel Aymé w oryginale, więc mam sumienie spokojne, że coś tam w ogóle po francusku przeczytałam w 2014. Tymczasem obiecuję sobie, że 2015 będzie płodniejszy w tym względzie :)
Maigret aux Assises czyli przed sądem przysięgłych.
Trudno było zrobić zdjęcie półki na wprost przez choinkę :)

Część moich francuskich zbiorów:

Powieść zaczyna się w sądzie, gdzie komisarz Maigret stawia się jako świadek, by złożyć zeznania na procesie Gastona Meurant, z zawodu rzemieślnika, prowadzącego zakład oprawy obrazów, a oskarżonego o zamordowanie swej ciotki oraz 4-letniej dziewczynki, będącej u ciotki na wychowaniu. Z zeznań dowiadujemy się stopniowo wszystkiego o morderstwie i prowadzonym wcześniej przez Maigreta śledztwie, ale to zaledwie pretekst do snucia rozważań o tym, na ile skąpa wiedza ludzka może decydować o czyimś "być albo nie być". Ci przysięgli, pochodzący z całkiem innych środowisk, mających za sobą całkiem inne życie, mają orzec - przy braku bezpośrednich dowodów - że oskarżony jest winny i skazać go na śmierć.
W drugiej części książki mamy jednak do czynienia z typowym maigretowskim śledztwem, które kończy się... bardzo zaskakująco. Otóż Meurant został uwolniony i rusza na poszukiwania mężczyzny, z którym - jak to wyszło na jaw w trakcie procesu - spotykała się od dłuższego czasu jego żona. Komisarz rozpościera pajęczą sieć kontroli nad poczynaniami Meuranta, ale w rezultacie pozwala na zabicie przez niego rywala, przy całej świadomości, że Meurant stanie znów przed ławą przysięgłych i tym razem zostanie skazany. Co na to wpłynęło? Czy świadomość Maigreta, że za dwa lata odchodzi na emeryturę, więc w pewnym stopniu zobojętniał na sprawy, którymi się jeszcze zajmuje? Czy poczucie, że Meurantowi, który stracił wszystko, pozostała jedynie zemsta, bez względu na konsekwencje?
Podaję te szczegóły, bo przecież i tak nikt z moich miłych czytelników nie zajrzy do tej książki, więc nie będziecie mieli mi tego za złe :)

Swoją drogą (po czesku mimochodem), ciekawe to były czasy, te lata pięćdziesiąte w Paryżu. Jak łatwo było klasyfikować ludzi, jak łatwo ich było kontrolować. Ktoś mieszka w tej dzielnicy, więc należy do takiej klasy społecznej i kładzie się spać o takiej, a nie innej porze. Policja miała pod kontrolą pewne środowiska i choć nie zawsze mogła udowodnić winę, zawsze WIEDZIAŁA i CZEKAŁA.

Autor:

/Zdjęcie z okładki/

Tym razem stało się nawet tak, że sięgnęłam po słownik! To już w ogóle jest wydarzenie :) zazwyczaj mi się nie chce wstawać, szukać... ale gdy trafiłam na zdanie, że brat oskarżonego siedział za proxénétisme, strasznie byłam ciekawa, co to za dziwo i czym to się je, taki naukowy w końcu wyraz. Okazuje się, że za sutenerstwo :)
I à propos słownika, tak sobie podumałam nad tym, jak ja miałam dobrze w domu rodzinnym. Uczyłam się rosyjskiego, zaraz Ojczasty kupił słownik. W liceum przyszły francuski i łacina, przyszły i słowniki. Które do dzisiaj służą. A przecież nie przelewało się. Nie to, żeby bieda, ale standard peerelowski, dwie zwykle biurowe pensje, cztery gęby, wyżywić toto, ubrać, książki do szkoły kupić, na wczasy FWP odłożyć i raty za segmenty KOZIENICE spłacać... a na książki zawsze się jednak środki znalazły. Mogłam rozwijać zainteresowania (na miarę małego miasteczka oczywiście). I czasopism tyle mieliśmy w teczce w kiosku odkładane. Pamiętam: Mówią wieki, Polityka, Życie Literackie, Żyjmy dłużej, Kobieta i Życie, Przyjaciółka, dla nas dzieciaków w zależności od wieku Miś, Świerszczyk, Płomyczek, Płomyk, później taki dwutygodnik, którego nazwy nie mogę sobie przypomnieć, na ostatniej stronie miał komiks...



Początek:

i koniec:

Wyd. Presses de la Cité Paris 1960, 187 stron
Z własnej półki (kupione w krakowskim antykwariacie 26 maja 1990 roku za 5000 zł)
Przeczytałam 17 stycznia 2015 roku



MOJE KSIĄŻKI DO FRANCUSKIEGO
Rozpisałam się wyżej o słowniku, więc muszę go pokazać :) To ten obok łba barana (który wiele lat spędził w rodzinnym domu, a gdy szłam na swoje, Ojczasty mi go podarował - rodzinna fama niesie, że jest to baran cudowny - sra on mianowicie talarami, excusez le mot)

A więc podręczny słownik polsko-francuski. To on towarzyszył mi przez lata liceum, podobnie jak stojący nieopodal słownik frazeologiczny, który lubiłam studiować do poduszki.
Skąd się wzięły te języki u mnie, trudno już dziś dociec. Niewątpliwie miałam do nich dryg.W podstawówce uczyliśmy się - wiadomo - rosyjskiego - a ja miałam cichą pretensję do rodziców, że nie posyłają mnie prywatnie na angielski. Cóż, nie pozwalały za bardzo na to finanse, zresztą angielskiego w naszym miasteczku w szkołach nie było, więc mogło się to wydawać jedynie fanaberią, nieprzydatną w przyszłości - tym bardziej, że o żadnych wyjazdach zagranicznych nikomu się nie śniło.
Przyszedł wreszcie moment wstąpienia w progi jedynego w mieście liceum. A tam - klasa humanistyczna, oczywiście, i dwa nowe języki: francuski i łacina. Słownik łaciński też mi Ojczasty zakupił, jak widać powyżej. W domu wcześniej był, ale taki olbrzymi, wielotomowy, niekompletny zresztą. W wersalce pokutował stos starych podręczników, był wśród nich również taki do francuskiego, jeszcze z lat 50-tych. I nie pamiętam już, czy ten francuski u mnie to była miłość od pierwszego wejrzenia w liceum czy też zaglądałam do tego staromodnego podręcznika wcześniej. W każdym razie ZACZĘŁO SIĘ. Żeby było śmiesznie, na pierwsze półrocze groziła mi dwója :) byłam ewidentnie najlepsza w klasie (konkurowała ze mną jedynie moja późniejsza przyjaciółka, którą bogaci rodzice posyłali wcześniej prywatnie na lekcje tego języka), ale nasza profesorka, zwana Krwawą Mary, wymagała wykucia na pamięć wszystkich zasad wymowy - ja je znałam w praktyce, wiedziałam, jak wymówić każde słowo, ale regułek nie chciało mi się uczyć no i zbierałam pały jedną za drugą :) potem już była zawsze piątka, olimpiada etc. Od czasu do czasu udawało się upolować jakąś książeczkę-lekturkę dla uczących się języka i do dziś pamiętam tytuł jednej z nich - "Le perroquet du consul", zresztą ciągle ją mam, tylko te lekturki stoją w trudno dostępnym miejscu, o którym napiszę kiedyś, jeśli zrealizuję swój mały planik - przeczytania włoskiej pierwszej książki, jaką udało mi się znaleźć w antykwariacie, jakieś straszne romansidło, któremu wówczas nie dałam rady :) łudzę się, że ją jeszcze posiadam :)

Już w czasach studenckich zdobyłam wielki słownik w odwrotną stronę. Dziś praktycznie nieużywany, jak widać, stoi w drugim rzędzie... nauczyłam się korzystać ze słowników monojęzycznych, o których poniżej.

Słowniki te nabyłam na studiach, za ciężki piniondz i wystawszy je dosłownie w kolejce. Szczęśliwie trafiłam na rzut do księgarni wydawnictw obcojęzycznych w Rynku (dziś jest tam księgarnia muzyczna), wiadomo, że cała filologia francuska się po nie ustawiła, ale i ja dostałam. Boże, jakżeż byłam szczęśliwa!

O tych słownikach będzie jeszcze niżej.
Zamieszkawszy w wielkim mieście Krakowie miałam wreszcie dostęp do antykwariatów. No i własne pieniądze, te, które rodzice dawali mi na przeżycie każdego kolejnego miesiąca. Jadło się chleb z dżemem (przywiezionym zresztą z domu, wiadomo, było się "słoikiem"), ale kupowało książki, kupowało, kupowało. Do domu zwoziło się je chyłkiem, ukryte na dnie torby z ciuchami do prania. Ojczasty odprowadzając mnie do pociągu na szczęście zaopatrywał mnie w dodatkowe kieszonkowe, oczywiście w tajemnicy przed mamą, która pewnie i tak się domyślała :)

Każdy taki łup był wyoglądany na wszystkie strony, wygłaskany, wyhołubiony... po czym najczęściej odkładany "na później", bo w końcu było co robić, a francuski był już tylko lektoratem. Tymczasem popołudnia i wieczory spędzałam w Rotundzie, gdzie istniał studencki DKF (do dziś mam legitymacje w szufladzie, "w biorku", jak by powiedziała pani Telimena).

Szczególnie cieszyłam się z nabycia Bescherelli, to te dwie czerwone książeczki - biblia romanistów, odmiana wszystkich czasowników. Zdaje się, że rozprowadzał je Instytut Francuski, jeszcze na ul. Św. Jana. Chadzałam tam na filmy, ale mało z nich rozumiałam, z takiej szybkiej, potocznej mowy - to był skutek szkolnej nauki, nastawionej na ciągłe powtarzanie ćwiczeń gramatycznych, a nie na mówienie. Mój Boże, dziś, z internetem, z You Tubem, z torrentami - jakież mają ogromne możliwości ci, którzy chcą się NAUCZYĆ języka! Ja tymczasem nie miałam kompletnie kontraktu z żywym językiem.
Tę Grammaire pratique z lewej strony też chyba sprzedawał Instytut.

Wszystko to gromadziłam w przekonaniu, że któregoś dnia przerobię od A do Z. I nadal trzymam, nie pozbywam się, bo nigdy nie wiadomo :) Rok 2015 ogłosiłam (dla siebie prywatnie) rokiem języka czeskiego, a kto wie, co będzie dalej, może rzucę się na francuski... choć to moze wydawać się dziwne, w momencie gdy czytam po francusku książki :) Ale lubię tak sobie usystematyzować :) Na to, że skorzysta z tych podręczników moja córka, już nie liczę... miała 3 lata francuskiego w gimnazjum i co trochę pyta mnie, jak się wymawia jakieś słowo, nawet tego nie opanowała...

Wróćmy do sławetnych zdobyczy z Rynku. Słownik Hachette.

W środku znalazłam program Instytutu Polskiego z czasów, gdy usiłowaliśmy się w Paryżu ze Ślubnym zaczepić:

Takie filmy wówczas tam wyświetlali:

Słownik Quillet.
Dziś takie słowniki czekają na nabywców w każdej księgarni językowej, ale wtedy!
Ostatnie dwa egzemplarze wzięłyśmy z przyjaciółką, jeden miał podartą obwolutę i wspaniałomyślnie zgodziłam się wziąć właśnie ten, czego do dziś żałuję :)

Quillet to właściwie encyklopedia:

Człek sobie studiował plan Paryża i nawet mu się nie śniło, że kiedyś będzie po tym Paryżu chodził :)

Podana wymowa każdego słowa, a więc bardzo przydatny w wypadku wątpliwości:

Te dwa słowniki bywają jeszcze używane, toteż stoją w dogodnym miejscu, widoczne choćby w zdjęciu z nagłówka bloga :)
Ale na co dzień obywam się bez. Przy czytaniu po francusku, gdy trafi się obce słowo, pomijam. Ot, lenistwo.