Aleksander Minkowski - Wyspa Szatana

Jeszcze jedna powieść Minkowskiego dla młodzieży, późna, bo wydana w 1997 roku. Bohater to młody chłopak Mikołaj zwany Kołkiem, mieszkający na Mazurach - zresztą niedaleko Bart, gdzie znajdował się Ośrodek z Sekretów prominentów :) Znów pojawiają się też Skiroławki.
Ale do rzeczy. Mikołaj ma dziewczynę, Jagodę, z którą planuje spływ remontowaną przez siebie łodzią. Jak zwykle u Minkowskiego są wakacje. Niestety, nie najszczęśliwsze dla Kołka: Jagoda zakochuje się w chłopaku, którego widziała zaledwie przez chwilę, a ojciec Kołka pije (jest zaopatrzeniowcem, w tym zawodzie nie da się inaczej), w związku z czym matka wdaje się w romans z dystyngowanym doktorem Trzosem. Kołek nie potrafi pogodzić się z tą sytuacją, ucieka więc z domu. Właściwie nikt nie traktuje tego jako ucieczki, bo zostawia kartkę, że wyrusza na łazęgę. Chroni się niedaleko od domu, na tajemniczej bezludnej wyspie zwanej Wyspą Szatana, z którą wiąże się stara legenda o mnichu Euzebiuszu i jego trąbce, której dźwięki miały przynosić ukojenie, a nawet zdrowienie chorych. Rychło okazuje się, że na wyspie nie jest sam, a za legendarną trąbką Eustachiusza ugania się dwóch dziwnych typków.

Taki jest zarys fabuły, nie zdradzę dalszego ciągu na wypadek, gdyby miał tu trafić jakiś nastolatek zainteresowany lekturą :)
Natomiast od siebie dodam, że poza pewną schematycznością typową dla Minkowskiego, daje się coraz silniej zauważyć okropne moralizatorstwo i ideowość, która może była charakterystyczna dla dawnych czasów, ale dziś... budzi niechęć, jeśli nie wręcz śmiech :)

Nawiasem mówiąc, co to była bandażówka?
Widzę Jagodę. Z daleka rozpoznaję fioletową bandażówkę z falbankami, najpiękniejszy ciuch mojej byłej. Wystroiła się dla Leliwy.
Później jest mowa o indyjskiej proweniencji tego ciucha.
Przeczytałam 9 grudnia 2012.


Obejrzałam (trochę niechcący) współczesny film rosyjski Kommunałka, z 2011 roku. Niechcący, bowiem miałam w planie dwa stare, radzieckie filmy o miłości: "Jeszczo raz pro lubow" i "Zdrawstwuj i proszczaj" - ale okazało się, że nie chodzą na odtwarzaczu takim kieszonkowym, co to oglądam filmy w łóżku, a siedzieć przed stacjonarnym na kanapie w ten mróz mi się nie chce... więc włączyłam tę "Komunałkę", myśląc, że to jakaś obyczajówka. Zupełnie nie rozumiem, dlaczego jedne filmy na tym odtwarzaczu chodzą, a inne nie...

Tymczasem okazało się, że to film sensacyjny. Akurat za tym genre'm nie przepadam. Obejrzałam do końca, bo zawszeć to po rosyjsku :)
Główny bohater jest mientem czyli milicjantem. Żona właśnie wyrzuciła go za drzwi, więc wynajął pokój w komunałce. Oprócz niego mieszka tam młoda dziewczyna, podająca się za studentkę, a w rzeczywistości striptizerka tańcząca na rurze w nocnym lokalu, głucha staruszka prawie nie wychodząca ze swego pokoju oraz rzekomy geolog, który wiecznie przebywa na badaniach - a jak się wkrótce okazuje to ugołownik (przestępca), odsiadujący co i rusz kolejny wyrok. Całe to towarzystwo (z wyjątkiem babuszki) szybko okaże się złączone wspólnym celem: umknąć pogoni bandytów, przebranych w szatki biznesmenów i mających wtyki w milicji. Całość akcji kończy się happy endem - króluje sprawiedliwość i dzielny nieprzekupny major.

Interesujący w filmie był dla mnie jedynie tytuł. Jestem bowiem zafascynowana tym charakterystycznym dla Związku Radzieckiego zjawiskiem, jakim była (i ciągle jest) komunałka. Czyli państwowe mieszkanie, gdzie każdy pokój należy do innej rodziny czy samotnego lokatora, a kuchnię i łazienkę wszyscy dzielą ze sobą. Coś jak studenckie mieszkania obecnie. Nietrudno sobie wyobrazić, jakie cudowne stosuneczki panowały w takim mieszkaniu.

Pisze o tym Orlando Figes w książce Szepty. Życie w stalinowskiej Rosji. Stamtąd pochodzą poniższe plany.

Tutaj tzw. system korytarzowy:

A tu plan urządzenia pokoju zasiedlonego przez kilkuosobową rodzinę:

W internecie znalazłam zdjęcie drzwi prowadzących do komunałki - każda rodzina miała swój dzwonek:

A tu kuchnia:

Świetnie pokazał komunałkę reżyser filmu Bikiniarze/Stiliagi, oczywiście w konwencji musicalowej, przyjętej dla całego filmu.


A w Mistrzu i Małgorzacie tytułowa bohaterka przelatuje na miotle obok okna kuchni w komunałce, gdzie właśnie spierają się dwie lokatorki o niegaszenie światła czy coś tam. Pamiętacie?

Aktualnie największym skupiskiem komunałek dysponuje Sankt Petersburg, gdzie tak mieszka ponad 600 tys. ludzi.