Władysław Krygowski - W moim Krakowie nad wczorajszą Wisłą

I kolejna miła krakowska lektura. Tom wspomnień sprzed stu lat
Autor, znany przede wszystkim jako popularyzator turystyki górskiej i taternictwa, wraca myślą do lat dzieciństwa spędzonych w kamienicy przy ul. Św. Marka, naprzeciw kościoła pod tym wezwaniem.



Ówczesny Kraków był oczywiście znacznie mniejszy od obecnego, praktycznie zamykał się w obrębie Plant. Młody Krygowski przyglądał się postaciom uczonych, profesorów zdążających do bliskiej Akademii Umiejętności; arystokratów zamieszkujących, głównie zimą, pałace w okolicy; przedstawicieli świata artystycznego czyli bohemy krakowskiej; kolegów ojca-prawnika; ale też jego codzienność stanowili pobliscy sklepikarze, szlifierz noży, druciarz, węglarz, praczka. Toteż wspomnienia jego są bardzo urozmaicone i mogą zadowolić zarówno poszukiwaczy faktów i anegdot na temat dawnych mieszkańców Krakowa, jak i ciekawych zwyczajów sprzed stulecia. Przyglądamy się, jak dawniej wychowywano dzieci, jak prowadzono gospodarstwo, jak wyglądało ówczesne szkolnictwo, jakim rozrywkom się oddawano, jaką wagę przywiązywano do mody i eleganckich strojów, jakie było czytelnictwo, które książki kupowano do domu, a które jedynie brano z wypożyczalni. Książka kipi od bogactwa szczegółów, jak choćby nazwisk właścicieli sklepów: niektóre znamy, inne zatarł czas. Swoją drogą, cóż nasze dzieci będą wspominać za lat pięćdziesiąt? Empik i Robana?



Wśród krakowskich oryginałów wspomina Krygowski choćby Edwarda Raczyńskiego, potomka założyciela Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, bogatego na tyle, że nic poza kolekcjonowaniem dzieł sztuki w życiu robić nie musiał. Był światowcem i smakoszem, a przepadał za pęcakiem z sosem grzybowym. Zdarzyło się, że pewnego razu pojechał na kolację do sąsiadów, a po powrocie do domu dowiedział się, że właśnie w domu był ów pęcak. Na wiadomość o tym rozpłakał się. Byłyż to zmartwienia, komentuje Krygowski.



Opowieść przepojona nutą nostalgii za światem, który odszedł w niebyt i za ludźmi, których też już nie ma...




Garść innych cracovianów z tej samej serii:



Wyd. Wydawnictwo Literackie Kraków 1980, 329 stron
Z własnej półki (kupione w antykwariacie za 5 zł)
Przeczytałam 22 maja 2013